همه چیز درمورد ضریب K وزارت بهداشت سال 1403 1403/03/09
ضریب K وزارت بهداشت سال 1403
ضریب "k" در سیستم تعرفه‌های سلامت و پزشکی به‌عنوان یک عامل تعیین‌کننده برای محاسبه هزینه‌ها و تعرفه‌های مراقبت‌های بهداشتی استفاده می‌شود. این ضرایب برای مختلف کردن تعرفه‌ها و انعکاس‌دهنده ویژگی‌های مختلف مراقبت‌های سلامتی مانند تخصص، نوع خدمات، وضعیت شغلی و سن بیماران مورداستفاده قرار می‌گیرند. ضرایب "k" حرفه‌ای برای تخصص‌های مختلف، ویزیت‌ها، نوع بیمارستان (دولتی یا خصوصی) و وضعیت شغلی متفاوت است.
به‌عنوان‌مثال، ضرایب "k" برای پزشکان عمومی، متخصصان و فوق‌تخصصان متفاوت بوده و برای افراد زیر 7 سال یا بالای 65 سال نیز متفاوت است. این ضرایب نقش مهمی در تعیین هزینه‌های درمان و ارزیابی تعرفه‌ها در حوزه بهداشت و درمان دارند و برای ایجاد تعادل در دسترسی به خدمات پزشکی و انصاف در پرداخت هزینه‌ها از آنها استفاده می‌شود.
تعرفه‌های پزشکی در بخش دولتی چگونه است؟
تعیین تعرفه‌های پزشکی در بخش دولتی معمولاً توسط سازمان‌ها یا وزارتخانه‌های بهداشتی هر کشور انجام می‌شود. این فرآیند ممکن است بر اساس معیارهای مختلفی صورت بگیرد که شامل موارد مذکور می‌شود:
- مطالعات و تحلیل‌های هزینه‌ای: برای تعیین تعرفه‌ها، مطالعات دقیقی از هزینه‌های ارائه خدمات پزشکی مانند هزینه‌های پرسنلی، تجهیزات پزشکی، مواد مصرفی و سایر هزینه‌ها انجام می‌شود. این مطالعات به تعیین قیمت مناسب برای خدمات کمک می‌کنند.
- بررسی تعرفه‌های منطقه‌ای: در برخی کشورها، تعرفه‌ها بر اساس منطقه جغرافیایی محاسبه می‌شوند، به‌طوری‌که تعرفه‌های مناطق محروم‌تر بیشتر از مناطق پراکنده یا شهری باشد.
- معیارهای اجتماعی و انصاف: در تعیین تعرفه‌ها، معیارهای اجتماعی و انصاف نیز موردتوجه قرار می‌گیرد تا افراد با ضعف اقتصادی و مناطق محروم به‌راحتی به خدمات پزشکی دسترسی پیدا کنند.
- اعتبارات و بودجه دولتی: تعیین تعرفه‌ها نیز باید باتوجه‌به اعتبارات و بودجه دولتی صورت گیرد تا برنامه‌های بهداشتی و درمانی دولت بتوانند تأمین شوند.
- مشارکت مراکز پزشکی و حوزه‌های مربوطه: در فرآیند تعیین تعرفه‌ها، نظر مراکز پزشکی و حوزه‌های مربوطه نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که تعرفه‌ها منصفانه و قابل‌اجرا هستند.
باتوجه‌به این معیارها، تعیین تعرفه‌های پزشکی در بخش دولتی به‌منظور ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مؤثر و منصفانه انجام می‌شود.
ضریب k وزارت بهداشت 1403 در بخش های مختلف درمان
ضریب "k" یکی از عوامل مهم در تعیین تعرفه‌های خدمات پزشکی و بهداشتی است که توسط وزارت بهداشت در سال 1403 (جلالی) ابلاغ شده است. افزایش ضریب "k" از 20 به 30 هزار تومان در نظر گرفته شده است که به‌عنوان پایه‌ای برای تعیین تعرفه‌های خدمات پرستاری استفاده می‌شود.
این افزایش ضریب "k" منجر به بهبود در درآمد پرستاران خدوم شده است، زیرا درآمدهای آنان کاهش‌یافته بود و با این اقدام، کارانه گروه پرستاری بهبودیافته است.
نرخ ویزیت پزشکان نیز در سال جاری به میزان 126 هزار تومان تصویب شده است که نسبت به سال 1400 (جلالی) حدود سه برابر افزایش یافته است.
تعرفه‌های مربوط به برخی از عمل‌های پزشکی نیز به شرح ذیل است:
- عمل آپاندیسیت: 31 برابر ضریب "k"
- آب‌مروارید: 32 برابر ضریب "k"
- سزارین: 40 برابر ضریب "k"
- زایمان طبیعی: 50 برابر ضریب "k"
ضریب "k" که به‌عنوان واحد دستمزد و به جزء حرفه‌ای معروف است، هر سال توسط هیئت دولت ابلاغ می‌شود.
ضریب k فنی
ضریب "k" فنی برای تعریف تعرفه‌های مختلف در حوزه پزشکی و روانشناسی به کار می‌رود. این ضرایب بر اساس نوع خدمات ارائه شده توسط پزشکان و روان‌شناسان تعیین می‌شوند. در زیر لیستی از کدهای خدمات و مربوطة ضریب "k" فنی را مرور خواهیم کرد:
- ویزیت متخصص روانپزشک: ضریب "k" = 0.4
- ویزیت فوق‌تخصص روانپزشک: ضریب "k" = 0.5
- نوار قلب: ضریب "k" = 0.3
- نوار مغزی: ضریب "k" = 0.45
- تست‌های ارزیابی هوش: ضریب "k" = 0.35
- تست‌های ارزیابی بالینی: ضریب "k" = 0.3
- تست‌های ارزیابی شخصیت: ضریب "k" = 0.42
- روان‌درمانی فردی (بیش از 30 دقیقه): ضریب "k" = 1.3
- روان‌درمانی فردی (حداقل 30 دقیقه): ضریب "k" = 0.9
- خانواده‌درمانی، زوج‌درمانی، سکس‌تراپی (بیش از 30 دقیقه): ضریب "k" = 1.3
- خانواده‌درمانی، زوج‌درمانی، سکس‌تراپی (حداقل 30 دقیقه): ضریب "k" = 0.9
- گروه‌درمانی (هر نفر در گروه‌های تا 8 نفر): ضریب "k" = 0.35
- کاردرمانی (حداقل 60 دقیقه): ضریب "k" = 0.28
این ضرایب "k" فنی در تعیین تعرفه‌های خدمات پزشکی و روانشناسی مورداستفاده قرار می‌گیرند، به‌طوری‌که هر خدمت باتوجه‌به کد مربوطه و ضریب "k" فنی، تعریف و قیمت‌گذاری می‌شود.
ضریب k بیهوشی
ضریب "k" بیهوشی در تعیین تعرفه‌های مربوط به خدمات بیهوشی و مربوط به آن استفاده می‌شود.
- بیهوشی عمومی برای اعمال جراحی سروگردن: ضریب "k" = 1.2
- بیهوشی عمومی برای اعمال جراحی قفسه سینه: ضریب "k" = 1.3
- بیهوشی عمومی برای اعمال جراحی شکم: ضریب "k" = 1.4
- بیهوشی عمومی برای اعمال جراحی ارتوپدی: ضریب "k" = 1.1
- بیهوشی نخاعی برای اعمال جراحی سزارین: ضریب "k" = 0.8
- بیهوشی اپیدورال برای اعمال جراحی زنان: ضریب "k" = 0.7
- بلوک اعصاب محیطی برای اعمال جراحی سرپایی: ضریب "k" = 0.5
- بیهوشی اطفال: ضریب "k" = 1.2
- بیهوشی سرپایی: ضریب "k" = 0.6
این ضرایب "k" در تعیین تعرفه‌های مربوط به بیهوشی مورداستفاده قرار می‌گیرند، به‌طوری‌که هر خدمت باتوجه‌به کد مربوطه و ضریب "k" مربوطه، تعریف و قیمت‌گذاری می‌شود.
ضریب k حرفه‌ای
ضریب "k" حرفه‌ای برای تعریف تعرفه‌ها و مراقبت‌های سلامت در بخش دولتی و خصوصی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
الف- تعرفه ارزیابی و معاینه (ویزیت) پزشکان و کارشناسان پروانه‌دار در بخش سرپایی دولتی:
گروه پایه: ضریب "k" = 1.00
کارشناسان و کارشناسان ارشد پروانه‌دار و دکترای تخصصی (PhD): ضریب "k" = 0.50
پزشکان عمومی: ضریب "k" = 1.20
متخصصان: ضریب "k" = 1.50 تا 3.00 (بسته به رشته)
فوق‌تخصصان: ضریب "k" = 2.00 تا 4.00 (بسته به رشته)
ب- ضرایب ریالی جزء حرفه‌ای کلیه خدمات و مراقبت‌های سلامت:
بخش دولتی:
تمام‌وقت: ضریب "k" = 1.00
غیر تمام‌وقت: ضریب "k" = 0.50
بخش خصوصی:
تمام‌وقت: ضریب "k" = 1.20
غیر تمام‌وقت: ضریب "k" = 0.60
ج- ضرایب سنی:
زیر 7 سال: ضریب "k" = 1.20
65 سال به بالا: ضریب "k" = 1.10
این ضرایب حرفه‌ای برای تعریف تعرفه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند و برای محاسبه تعرفه نهایی، باید ضریب "k" را در ارزش نسبی خدمت ضرب کرد. همچنین، ضرایب دیگری مانند ضریب فوق‌العاده شبانه و ضریب مناطق محروم نیز ممکن است اعمال شوند.
ضریب k بخش خصوصی
ضریب k بخش خصوصی به دودسته تقسیم می‌شود:
1. ضریب K حرفه‌ای:
برای محاسبه تعرفه ویزیت پزشکان و سایر متخصصان در بخش سرپایی خصوصی استفاده می‌شود.
در این دسته، ضرایب بر اساس گروه پایه و میزان تخصص تعیین می‌شوند:
گروه پایه: 1.20
کارشناسان و کارشناسان ارشد پروانه‌دار و دکترای تخصصی (PhD): 0.60
پزشکان عمومی: 1.44
متخصصان: 1.80 تا 3.60 (بسته به رشته)
فوق‌تخصصان: 2.40 تا 4.80 (بسته به رشته)
2. ضرایب ریالی جزء حرفه‌ای:
برای محاسبه تعرفه سایر خدمات و مراقبت‌های سلامت در بخش خصوصی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
در این دسته، ضرایب بر اساس وضعیت تمام‌وقت یا غیر تمام‌وقت تعیین می‌شوند:
تمام‌وقت: 1.20
غیر تمام‌وقت: 0.60
این ضرایب برای محاسبه هزینه‌های مربوط به خدمات پزشکی و سلامت در بخش خصوصی اساسی هستند و بسته به شرایط و معیارهای مختلف ممکن است تغییر کنند.
ضریب k بخش دولتی
این قسمت نیز مانند موارد قبلی در بیان تعرفه‌های تشخیصی درمانی پزشکی به دو فرم کلی تقسیم می‌شود:
1. ضریب K حرفه‌ای:
این ضرایب برای محاسبه تعرفه ویزیت پزشکان و سایر متخصصان در بخش سرپایی دولتی استفاده می‌شود.
در این دسته، ضرایب بر اساس گروه پایه و میزان تخصص تعیین می‌شوند:
گروه پایه: 1.00
کارشناسان و کارشناسان ارشد پروانه‌دار و دکترای تخصصی PhD: 0.50
پزشکان عمومی: 1.20
متخصصان: 1.50 تا 3.00 (بسته به رشته)
فوق‌تخصصان: 2.00 تا 4.00 (بسته به رشته)
2. ضرایب ریالی جزء حرفه‌ای:
این ضرایب برای محاسبه تعرفه سایر خدمات و مراقبت‌های سلامت در بخش دولتی استفاده می‌شود.
در این دسته، ضرایب بر اساس وضعیت تمام‌وقت یا غیر تمام‌وقت تعیین می‌شوند:
تمام‌وقت: 1.00
غیر تمام‌وقت: 0.50
تعرفه‌های تشخیصی درمانی پزشکی 1403
تعرفه‌های خدمات پزشکی در بخش دولتی برای سال 1403 به شرح ذیل بر مبنای نوع خدمات تعیین شده است. برای ویزیت پزشکان، دندانپزشکان عمومی و دکترای تخصصی علوم پایه، تعرفه تعیین شده 44,900 تومان می‌باشد. برای پزشکان، دندانپزشکان متخصص و پزشکان عمومی دارای مدرک دکترای تخصصی، تعرفه ابلاغی 55,800 تومان است.
همچنین برای پزشکان فوق‌تخصص و دوره فلو شیب، تعرفه مشخص شده 67,800 تومان است. متخصصان روانپزشکی می‌توانند خدمات خود را با تعرفه 70,800 تومان ارائه دهند، در حالی که پزشکان فوق‌تخصص روانپزشکی و فلو شیب می‌توانند با تعرفه 84,200 تومان خدمات خود را ارائه دهند. کارشناسان پروانه‌دار می‌توانند خدمات خود را با تعرفه 31,300 تومان ارائه دهند و کارشناسان ارشد علوم پزشکی می‌توانند با تعرفه 38,400 تومان خدمات خود را ارائه دهند.
در ضمن، برای خدمات بستری و هتلینگ در بیمارستان‌های دولتی، تعرفه‌های زیر در نظر گرفته شده است: برای اتاق یک‌تخته تعرفه 1,241,500 تومان، برای اتاق دو تخته تعرفه 931,600 تومان و برای اتاق سه تخته و بیشتر، همچنین بخش‌های نوزادان بیمار و بیماران روانی تعرفه 620,700 تومان اعمال می‌شود.
محاسبه ضریب k وزارت بهداشت
ضریب "k" در محاسبه تعرفه‌ها و ارائه خدمات پزشکی استفاده می‌شود و به‌عنوان یک عامل تعیین‌کننده در درآمد پزشکان و سایر کارکنان بهداشتی مطرح است. این ضریب بر اساس میزان محرومیت مناطق مختلف در کشور تعیین می‌شود. به‌طورکلی، ضریب "k" برای مناطق با محرومیت بیشتر، بیشتر است تا به خدمات پزشکی در این مناطق ارزش بیشتری داده شود و افراد این مناطق بهره‌مندی بیشتری از خدمات بهداشتی داشته باشند.
در جدول محاسبه ضریب "k"، سه دستة منطقه‌ای تعریف شده‌اند:
- مناطق بسیار محروم با ضریب "k" برابر با 3.
- مناطق محروم با ضریب "k" برابر با 2.5.
- سایر مناطق که ضریب "k" آنها برابر با 1 است.
سخن پایانی
به‌این‌ترتیب، با استفاده از این ضرایب، تعرفه‌های خدمات پزشکی در هر منطقه تعیین می‌شود. این اقدام به دلیل توجیه اجتماعی و ایجاد انصاف در دسترسی به خدمات بهداشتی در مناطق مختلف انجام می‌شود، به‌طوری‌که افراد در مناطق با محرومیت بالاتر، بهره‌مندی بیشتری از این خدمات را داشته باشند.